Eνωση Ρωσόφωνων Δικηγόρων ενημερώνει για τα βασικά σημεία του Σχεδίου Νόμου για τα Πνευματικά Δικαιώματα.

Τα βασικά σημεία του Σχεδίου Νόμου για τα Πνευματικά Δικαιώματα και άλλες διατάξεις, παρουσίασε ο Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Ελλάδος κ. Α. Μπαλτάς. Το Σχέδιο Νόμου ενσωματώνει στην ελληνική έννομη τάξη την Οδηγία 2014/26/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 26ης Φεβρουαρίου 2014 για τη συλλογική διαχείριση δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και συγγενικών δικαιωμάτων. Το ισχύον θεσμικό πλαίσιο για την συλλογική διαχείριση των πνευματικών και των συγγενικών δικαιωμάτων στηρίζεται κυρίως στον νόμο 2121/1993. Το Σχέδιο Νόμου έρχεται να εκσυγχρονίσει την ισχύουσα νομοθεσία και εισάγει ρυθμίσεις στους εξής τομείς:
1. Ενισχύει τον έλεγχο των δικαιούχων επί της διαχείρισης των δικαιωμάτων τους από τους οργανισμούς συλλογικής διαχείρισης (ΟΣΔ) με την αύξηση των αρμοδιοτήτων της γενικής συνέλευσης, η οποία πλέον είναι αρμόδια για όλες τις σημαντικές αποφάσεις που αφορούν στη διανομή, τη χρήση των εσόδων, τις κρατήσεις και τις επενδύσεις, με την συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων με δυνατότητα άσκησης των δικαιωμάτων τους με ηλεκτρονικά μέσα και με τη δίκαιη και ισορροπημένη εκπροσώπηση των διαφόρων κατηγοριών μελών στη διαδικασία λήψης αποφάσεων.
2. Εισάγεται υποχρεωτική ύπαρξη Εποπτικού Συμβουλίου. Σκοπός του είναι η παρακολούθηση των δραστηριοτήτων και των ενεργειών των φυσικών ή νομικών προσώπων που διαχειρίζονται τις επιχειρηματικές δραστηριότητες του οργανισμού. Προβλέπεται σύνταξη ειδικής έκθεσης διαφάνειας και δημοσίευσή της στην ιστοσελίδα του ΟΣΔ και η ανάρτηση ορισμένων πληροφοριών στην ιστοσελίδα τους -κυρίως οικονομικές- τουλάχιστον άπαξ κάθε έτος, π.χ. σε σχέση με ποσά που διατίθενται ή καταβάλλονται σε αυτά και κρατήσεις.
3. Εισάγει μηχανισμούς εποπτείας ανεξαρτήτων οντοτήτων διαχείρισης (ΑΟΔ), οι οποίοι οφείλουν να προβλέψουν στο καταστατικό τους Γενική Συνέλευση Δημιουργών και Εποπτικό Συμβούλιο εκλεγμένο από αυτούς. Το Εποπτικό Συμβούλιο αποκτά ουσιαστική αρμοδιότητα οικονομικού και νομικού ελέγχου της διαχείρισης των δικαιωμάτων των δικαιούχων της ΑΟΔ.
4. Εισάγει ειδική διαδικασία προσδιορισμού αμοιβής για τη δημόσια εκτέλεση μουσικής σε καταστήματα και επιχειρήσεις υγειονομικού ενδιαφέροντος
Πρόκειται για συναινετική, μη υποχρεωτική διαδικασία. Οι οργανισμοί και οι χρήστες μπορούν να βρεθούν και να επιδιώξουν συμφωνία. Σε περίπτωση αποτυχίας οποιοδήποτε από τα δύο μέρη μπορεί να προσφύγει στο Δικαστήριο, του οποίου η απόφαση είναι δεσμευτική και για τους δύο. Σε όλη τη διάρκεια της διαπραγμάτευσης και κατά τη δικαστική διαδικασία η πληρωμή της οφειλής δεν αναστέλλεται.
5. Εισάγει μηχανισμούς προστασίας δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και συγγενικών δικαιωμάτων στο διαδίκτυο
Εισάγεται ένα σύστημα ειδοποίησης και απόσυρσης περιεχομένου (notice and take down procedure) που προσβάλλει δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας ή συγγενικά δικαιώματα στο διαδίκτυο. Το σύστημα αυτό δεν αποκλείει τη δυνατότητα των μερών να προσφύγουν στη δικαιοσύνη σε οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας και θέτει ως προαπαιτούμενο την προσφυγή σε διαδικασία που τυχόν έχει συστήσει οικειοθελώς ο εκάστοτε πάροχος. Θεσπίζεται η άρση του απορρήτου για τις προσβολές των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας σε βαθμό κακουργήματος, η οποία έχει ιδιαίτερη σημασία για τον εντοπισμό των δραστών των εγκλημάτων κατά της πνευματικής ιδιοκτησίας.
6. Θέτει μέγιστο όριο στα διαχειριστικά έξοδα των ΟΣΔ, τα οποία δεν πρέπει να υπερβαίνουν συνολικά κατά μέσο όρο ποσοστό 20% των ακαθάριστων εσόδων του Οργανισμού Συλλογικής Διαχείρισης από δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένων των δαπανών δικαστικής διεκδίκησης των δικαιωμάτων των μελών του. Το ποσοστό αυτό δεν ισχύει για Οργανισμούς Συλλογικής Διαχείρισης τα ετήσια ακαθάριστα έσοδα των οποίων δεν υπερβαίνουν το ποσό των 250.000 ευρώ.
7. Εισάγει προϋποθέσεις για τη χορήγηση πολυεδαφικών αδειών για επιγραμμικά δικαιώματα επί μουσικών έργων.
Στο ίδιο Σχέδιο Νόμου, περιλαμβάνονται επίσης διατάξεις που ρυθμίζουν μια σειρά θεμάτων του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και συγκεκριμένα:
1. Απλοποίηση των διαδικασιών και αποκέντρωση χορήγησης αδειών παραχώρησης προσωρινής χρήσης αρχαιολογικών χώρων, μνημείων και μουσείων για πραγματοποίηση δράσεων και εκδηλώσεων συμπεριλαμβανομένης της κινηματογράφησης.
2. Απλοποίηση του συστήματος ενίσχυσης της κινηματογραφικής παραγωγής από τους παρόχους υπηρεσιών οπτικοακουστικών έργων. Μέχρι και το μισό του ποσού που υποχρεούνται να διαθέσει κάθε χρόνο εταιρεία συνδρομητικής τηλεόρασης για την παραγωγή κινηματογραφικών έργων, μπορεί να διατίθεται στο Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου ως διαφημιστικός χρόνος για την τηλεοπτική διαφήμιση και προώθηση κινηματογραφικών έργων.
3. Παράταση μισθώσεων και πάγωμα μισθωμάτων και εξώσεων κινηματογράφων και θεάτρων μέχρι το 2020.
4. Για το Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, λαμβάνεται ιδιαίτερη μέριμνα για την καλύτερη ανάπτυξη της καλλιτεχνικής του δράσης. Σε συνεργασία με το Διοικητικό Συμβούλιο, θεσμοθετούνται τρεις ανώτατες διευθυντικές θέσεις ενός Γενικού Διευθυντή, ενός Καλλιτεχνικού Διευθυντή και ενός Αναπληρωτή Καλλιτεχνικού Διευθυντή και θεσμοθετούνται, επιπλέον, ειδικά προσόντα για την κάλυψη των θέσεων αυτών. Επίσης, προβλέπεται η δυνατότητα να συνάπτονται συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου ή έργου με καλλιτεχνικό, τεχνικό προσωπικό και προσωπικό ταξιθεσίας για τις προγραμματισμένες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις του. Στο πλαίσιο αυτό, διευρύνονται οι πόροι του Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης με συμμετοχή σε κοινοτικά και διεθνή προγράμματα πολιτιστικής συνεργασίας και επιπλέον προβλέπεται η δυνατότητα σύναψης προγραμματικών συμβάσεων του Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης με το ελληνικό δημόσιο και άλλους πολιτιστικούς φορείς για την ανάπτυξη καλλιτεχνικών και εκπαιδευτικών δράσεων (επιμορφωτικά προγράμματα για τους μαθητές δημοσίων σχολείων). Έγινε σημαντική προσπάθεια αναβάθμισης του Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης έτσι ώστε αυτή να επιτευχθεί με το μικρότερο δυνατό δημοσιονομικό κόστος.
5. Θεσμοθετείται εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου με την οποία αναλαμβάνεται η υποχρέωση να καταβληθεί χρηματική αποζημίωση για απώλειες ή φθορές που είναι δυνατόν να προκληθούν σε αρχαιότητες, έργα τέχνης, έργα πολιτιστικής και ιστορικής αξίας, κινητά μνημεία, τα οποία εκτίθενται εντός ή εκτός της χώρας. Η εγγύηση ισχύει και στην περίπτωση εκθέσεων που έρχονται στη χώρα από το εξωτερικό. Η διάταξη αυτή συμβάλει σε μεγάλη εξοικονόμηση πόρων, καθώς από το 2003 έως τον Μάιο 2011 το ύψος των ασφαλίστρων υπερέβη τα 3 εκ. ευρώ, ενώ τελικά προέκυψαν μόνο δύο περιπτώσεις καταβολής αποζημίωσης ύψους 423 ευρώ.
6. Θεσμοθέτηση του εικαστικού βραβείου Γιάννη Μόραλη που θα απονέμεται κάθε χρόνο σε έναν εν ζωή καλλιτέχνη. Το βραβείο είναι τιμητικό και συνδυάζεται με έκθεση του Υπουργείου Πολιτισμού με τα έργα του βραβευμένου εικαστικού καλλιτέχνη.
7. Θεσμοθέτηση της διαδικασίας επιλογής της εθνικής συμμετοχής στη Διεθνή Έκθεση Τέχνης Μπιενάλε Βενετίας. Για πρώτη φορά συγκροτείται γνωμοδοτική επιτροπή θεσμικού χαρακτήρα και δίνεται η δυνατότητα και στους καλλιτέχνες να υποβάλουν από κοινού με επιμελητές πρόταση συμμετοχής.