Ένωση Ρωσόφωνων Δικηγόρων ενημερώνει για αναθεώρηση της νομοθεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τον συντονισμό των συστημάτων κοινωνικής ασφάλειας.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε πρόταση για την επικαιροποίηση των κανόνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τον συντονισμό των συστημάτων κοινωνικής ασφάλειας. Η αναθεώρηση αυτή αποτελεί μέρος των προσπαθειών της Επιτροπής να διευκολύνει την εργασιακή κινητικότητα, να εξασφαλίσει αμερόληπτη μεταχείριση των μετακινούμενων πολιτών και των φορολογούμενων και να παράσχει καλύτερα εργαλεία για τη συνεργασία μεταξύ των αρχών των κρατών μελών. Οι κανόνες για τον συντονισμό των συστημάτων κοινωνικής ασφάλειας εξασφαλίζουν ότι δεν χάνεται η προστασία κοινωνικής ασφάλισης όταν κάποιος μετακινείτε σε άλλο κράτος μέλος. Οι κανόνες υπάρχουν από το 1959 και εκσυγχρονίζονται σε τακτά χρονικά διαστήματα, ώστε να διασφαλίζεται ότι είναι κατάλληλοι για τον επιδιωκόμενο σκοπό και ότι ανταποκρίνονται στην οικονομική και κοινωνική πραγματικότητα στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η τελευταία επικαιροποίηση έχει ως σκοπό να διευκολύνει την ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων και προστατεύει τα δικαιώματά τους, ενισχύοντας παράλληλα τις διατάξεις, με τις οποίες οι εθνικές αρχές καταπολεμούν τους κινδύνους κατάχρησης ή απάτης. Δημιουργεί στενότερη σύνδεση μεταξύ του τόπου όπου καταβάλλονται εισφορές και του τόπου όπου προβάλλονται αξιώσεις για παροχές, εξασφαλίζοντας αμερόληπτη δημοσιονομική κατανομή της επιβάρυνσης μεταξύ των κρατών μελών. Η πρόταση επικαιροποιεί τους κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης στους ακόλουθους τέσσερις τομείς:
1. Παροχές ανεργίας: Τα άτομα που αναζητούν εργασία μπορούν πλέον να εξαγάγουν τις παροχές ανεργίας τους για τουλάχιστον 6 μήνες έναντι της ισχύουσας ελάχιστης περιόδου 3 μηνών. Αυτό θα τους δώσει περισσότερες ευκαιρίες να βρουν εργασία και θα συμβάλει στην αντιμετώπιση της ανεργίας και της αναντιστοιχίας δεξιοτήτων σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Για τους μεθοριακούς εργαζομένους (που ζουν σε μια χώρα, εργάζονται σε άλλη χώρα και επιστρέφουν στην πατρίδα τους τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα), υπεύθυνο για την καταβολή των παροχών ανεργίας θα είναι το κράτος μέλος στο οποίο εργάστηκαν τους τελευταίους 12 μήνες. Αυτό αντικατοπτρίζει την αρχή ότι το κράτος μέλος που έχει λάβει συνεισφορές θα πρέπει να καταβάλει παροχές. Τα κράτη μέλη μπορούν να απαιτούν κάποιος να έχει εργαστεί για τουλάχιστον 3 μήνες στο έδαφός τους πριν εκείνος, ο οποίος καθίσταται άνεργος, να μπορεί να στηριχθεί σε προηγούμενη πείρα του, που αποκτήθηκε σε άλλο κράτος μέλος, για να ζητήσει τη χορήγηση παροχών ανεργίας.
2. Παροχές μακροχρόνιας φροντίδας: Η παρούσα πρόταση διευκρινίζει ποιες είναι οι παροχές μακροχρόνιας φροντίδας και πού μπορούν οι μετακινούμενοι πολίτες να ζητούν τη χορήγηση των παροχών αυτών. Αυτό θα προσφέρει μεγαλύτερη ασφάλεια δικαίου σε μια όλο και μεγαλύτερη ομάδα ηλικιωμένων πολιτών που στηρίζονται στη μακροχρόνια φροντίδα.
3. Πρόσβαση των οικονομικά ανενεργών πολιτών σε κοινωνικές παροχές: Βάσει νομολογίας του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, τα κράτη μέλη μπορούν να αποφασίζουν να μην χορηγήσουν κοινωνικές παροχές σε μετακινούμενους πολίτες οι οποίοι είναι οικονομικά ανενεργοί πολίτες –αυτό περιλαμβάνει εκείνους που δεν εργάζονται, ούτε αναζητούν ενεργά εργασία και δεν έχουν το νόμιμο δικαίωμα διαμονής στο έδαφός τους. Οι οικονομικά ανενεργοί πολίτες έχουν νόμιμο δικαίωμα διαμονής μόνον όταν έχουν τα μέσα διαβίωσης και πλήρη ιατροφαρμακευτική κάλυψη.
4. Συντονισμός συστημάτων κοινωνικής ασφάλειας για αποσπασμένους εργαζομένους: Η Επιτροπή προτείνει να ενισχυθούν οι διοικητικοί κανόνες για τον συντονισμό των συστημάτων κοινωνικής ασφάλειας για τους αποσπασμένους εργαζομένους. Να υπάρχει δυνατότητα εξακρίβωσης του καθεστώς κοινωνικής ασφάλισης των εργαζομένων αυτών και συνεργασίας μεταξύ των αρχών των κρατών μελών για την αντιμετώπιση δυνητικά αθέμιτων πρακτικών ή καταχρήσεων.
Τέλος, η πρόταση δεν μεταβάλλει τους ισχύοντες κανόνες σχετικά με την εξαγωγή των επιδομάτων τέκνων. Η χώρα στην οποία εργάζεται ο γονέας παραμένει αρμόδια για την καταβολή των επιδομάτων τέκνων και το ποσό αυτό δεν μπορεί να προσαρμοστεί εάν το παιδί διαμένει αλλού. Λιγότερο από το 1 % των επιδομάτων τέκνων στην Ευρωπαϊκή Ένωση εξάγονται από το ένα κράτος μέλος στο άλλο. Συνολικά, οι προτεινόμενες αλλαγές θα προσφέρουν μεγαλύτερη διαφάνεια, ασφάλεια δικαίου και αμεροληψία προς όφελος των πολιτών, των δημόσιων αρχών, των εργοδοτών και των φορολογούμενων.
Σύμφωνα με την ισχύουσα Ευρωπαϊκή νομοθεσία, υπάρχει συντονισμός του συστήματος κοινωνικής ασφάλειας στο οποίο υπόκειται ένας μετακινούμενος πολίτης, με σκοπό την αποφυγή της στέρησης της κοινωνικής προστασίας ή της διπλής κάλυψής τους σε περίπτωση μετάβασης εκτός συνόρων του κράτους προέλευσης. Κάθε κράτος μέλος είναι ελεύθερο να προσδιορίσει τα χαρακτηριστικά του δικού του συστήματος κοινωνικής ασφάλειας, περιλαμβανομένων των παροχών που χορηγούνται, των προϋποθέσεων, του τρόπου υπολογισμού και των εισφορών που θα πρέπει να καταβάλλονται, και για όλους τους κλάδους κοινωνικής ασφάλισης, όπως οι παροχές γήρατος, ανεργίας και οι οικογενειακές παροχές, υπό τον όρο ότι οι εν λόγω εθνικές συνεισφορές συνάδουν με τις αρχές του δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ιδίως όσον αφορά την ισότιμη μεταχείριση και την απαγόρευση διακρίσεων. Η διοικητική επιτροπή για τον συντονισμό των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης διαδραματίζει ιδιαίτερο ρόλο στην ανταλλαγή των πληροφοριών αυτών.